COOL MEMORIES VAN JEAN BAUDRILLARD
Verkoelende overpeinzingen en stille wijsheden
Jean Baudrillard
Tekst: Dick Kleinlugtenbelt
In 2003 ontdekte ik de Cool Memories van Jean Baudrillard. Cool Memories IV kwam toen uit. Veel fragmenten raakten me direct. Vooral de fragmenten waar Baudrillard denkt vanuit het object en die over stilte en de betekenis van menselijk leven. Ze verkoelen nog steeds mijn denken en verbinden me met de wereld. Er valt rust over gebeurtenissen. Ze zijn cool: gaaf, goed en mooi. Je moet ze bij de hand hebben, willen ze hun werk op het juiste moment verrichten. Dat valt niet altijd mee. Het vereist oefening en verinnerlijking in een levenshouding. Sinds 2005 liggen de vijf Cool Memories op mijn werkkamer. Ik blader er regelmatig in, soms kort, vaak langer. En als een fragment mij raakt, dan sta ik erbij stil en maak kanttekeningen in de kantlijn. Zo zijn in de loop van de tijd veel fragmenten van aantekeningen en opmerkingen voorzien.
“Cool Memories verkoelen nog steeds mijn denken
en verbinden me met de wereld”
Ze schudden inzichten wakker waardoor de verwondering over de dingen terugkeert en hindernissen soepel genomen kunnen worden. Het zijn stille, heimelijke momenten. Ze ruimen op en maken verandering mogelijk. Het leven krijgt zijn vertrouwdheid terug. Het spannende spel van het vrije denken herstelt zich. De muze klinkt.
De Cool Memories van Baudrillard zijn ontstaan in de periode van 1980-2004. Het zijn vijf boeken. Elk boek beslaat een periode van vijf jaar. In het eerste boek zijn de cool memories nog per jaar gerangschikt.
De Cool Memories zijn dagboeknotities, persoonlijke waarnemingen of losse aantekeningen. Ze zijn scherp, radicaal, explosief; ook origineel, persoonlijk, autobiografisch en steeds meditatief en reflectief van aard. Het zijn overpeinzingen, doordenkingen, stille wijsheden. De reflectie zit al in de waarneming opgesloten. Het zijn reflecties van de derde orde.
De stijl is aforistisch en impressionistisch. Baudrillard bewondert de aforistische schrijfstijl. Zijn voorbeelden zijn Canetti, Lichtenberg en Nietzsche. Aforiseren – voor zover het aforisme een werkwoord kent – is volgens Baudrillard zich terugtrekken op zo’n afstand dat er een denkhorizon ontstaat die zichzelf nooit meer sluit. De aforistische stijl getuigt van een mystieke, of beter een mysterieuze volheid van de wereld en van de leegheid van onze politieke, artistieke en wetenschappelijke scènes (activiteiten). De impressionistische aard toont zich in de sterke zintuiglijke ontvankelijkheid voor momenten in het sociale en maatschappelijke gebeuren. De Cool Memories zijn niet wetenschappelijk onderbouwd. Ze verschaffen verfrissende inzichten. Het zijn verkoeling biedende fragmenten in een oververhitte cultuur. Soms zijn de cool memories humoristisch.