JE BREIN OF JE LEVEN
Je brein of je leven
Jan Bransen
iFilosofie #10
Tekst / video: Paul Troost
Jan Bransen, hoogleraar Filosofie van de gedragswetenschappen aan de Radboud Universiteit, schreef enkele bijzonder goed leesbare boeken waarin hij de lezer aanspoort het filosoferen niet alleen aan academisch geschoolde wijsgeren over te laten, maar zelf het leven vanuit filosofisch perspectief te benaderen. De titel van zijn boek Word zelf filosoof (2010) spreekt voor zich en in Laat je niets wijsmaken (2013), waarvoor hij in 2014 de Socrates Wisselbeker kreeg, spoort hij ons aan de macht van experts te relativeren en de kracht van ons gezond verstand te benutten.
‘Zonder er erg bij stil te staan heb je de sleutel al in het slot gestoken, de sleutel omgedraaid en de deur geopend.
Je hebt het op de automatische piloot gedaan. Maar hoe werkt zoiets eigenlijk?’
Heeft je hand, puur op routine, de deur geopend?
Of was het je brein, dat zelfstandig heeft besloten de deur open te maken zonder dat jij je er zelfs maar van bewust was.’
In zijn nieuwste boek Je brein of je leven (2014) zet hij zijn credo nog eens kracht bij door zich te baseren op voorbeelden uit het leven van alle dag, zoals een sleutel in het slot steken, en zich daarover te verwonderen. Zoals het een filosoof betaamt, laat hij ons met meer vragen dan antwoorden achter. En dat is ook zijn bedoeling, want met die vragen moeten we zelf aan de slag, beter nog, we moeten leren zelf vragen te stellen in plaats van dat aan anderen over te laten. Bransen wil ons aansporen onze grijze massa aan het werk te zetten, want het gaat om kwesties die ons zelf aangaan en die ertoe doen. Het is ons brein en ons leven.
