LAAT HET FEEST DOORGAAN
ZOLANG ER NOG WIJN IS
Column: Erica Pierik
Niet zo lang geleden openbaarde Al Gore een ‘ongemakkelijke waarheid’. Na de geslaagde klimaattop van Parijs is die er niet plotseling makkelijker op geworden. Om het ongemak van de waarheid te ondervinden en het de waarheid ongemakkelijk te maken organiseert de ISVW in 2016 een reeks Duurzaamheidscafés. Zondag 17 januari stond het eerste Café in het teken van het taboe ‘Laat ons lekker doorleven, we sterven vanzelf uit als onze grondstoffen op zijn’. iFilosofie schenkt deze column als voorproefje en zegt: proost!
Je kent dat wel. Je bent op een feestje en er is één persoon die al een tijdje luidruchtig zijn mening kenbaar maakt. Je kunt niet anders dan naar hem luisteren, hoewel je vóélt dat er iets niet klopt in zijn verhaal. Om je heen zie je mensen met een uitdrukking op hun gezicht die laat zien dat zij hetzelfde denken.
De man staat in het midden van de kamer, met een fles wijn in zijn ene hand en een halfgevuld glas in zijn andere. Hij schenkt zijn glas nog een keer tot de rand en zegt weer triomfantelijk: “Zie, er is nog wijn, dus we kunnen rustig doorfeesten!”
Nu nadenken over alternatieve wijnproductie,
zodat de kinderen ook kunnen feesten
In een hoek van de kamer is het al even onrustig. Dan staat De Activist op en roept met luide stem: “Maar al snel zal de wijn op zijn! We moeten handelen, nu! Nadenken over alternatieven, zodat ook onze kinderen nog kunnen feesten.”
Het is even stil en De Activist gaat door. “We moeten zelf wijn gaan maken. De weilanden en de kust tot grote wijngaarden maken, en massaal allemaal druiven oogsten. Dan is er genoeg voor iedereen, ook de generatie na ons.”
Weer iemand anders, De Politicus, reageert: “Ik zie een rol voor de overheid. Er moeten subsidies komen, en een adviescommissie en een controlerende instantie. Dit kun je niet aan de markt overlaten!”
De derde, De Kapitalist, gaat hier op in en zegt: “Het bedrijfsleven is hier nog niet klaar voor, maar als jullie betalen dan kunnen wij wél innoveren. Onze R&D-gelden zetten we nu in voor conventionele productiewijn, maar als jullie faciliteren dan wil ik wel inzetten op alternatieve wijnproductie.”
De Ondernemer kijkt somber als hij zegt “De investering is te hoog. Het kan best zijn dat we later goedkopere wijn krijgen, of misschien zelfs gratis wijn, maar ik ga daar nu mijn goede geld niet aan uit geven. Het kost miljoenen om te veranderen.” En terwijl hij het wijnglas heft zegt hij “Nu er nog wijn is, wil ik doorfeesten – schenk me nog maar eens in!”
De Idealist heeft al die tijd aan de kant gestaan maar doet nu een stapje naar voren en zegt opgewekt: “Maar we kunnen toch al vast individueel beginnen? We hoeven niet te wachten op de overheid of het bedrijfsleven. Gewoon allemaal een wijnrankje in de tuin, zelf gisten en bottelen op zolder en zo heb je in elk geval je eigen gratis wijn! Misschien krijg je ook wel vrienden en buren zo ver om mee te doen.”
De Democraat valt bij en zegt: “Laten we het inderdaad samen doen! Als we nou meerdere tuinen ombouwen tot wijngaard, en een schuur inrichten met gistflessen en een bottel-installatie, dan kunnen we met de hele wijk gezellig wijn maken. Dat is goedkoper en ook goed voor de sociale cohesie. We maken onze eigen wijncoöperatie.”
Daar is niet iedereen het mee eens. De Egoïst roept gelijk: “Ja hoor eens, als mijn tuin meer opbrengt dan die van mijn buurman, dan wil ik ook meer wijn! Het zijn míjn wijnranken, en ik ga niet delen….”
Nog één glaasje
en dan naar huis om een wijnrank te planten
De Globalist heeft al een tijdje met een ernstig gezicht naar het debat geluisterd en zegt nu: “Wat heeft het voor zin als wij nu onze eigen wijn gaan maken, terwijl in andere landen gewoon doorgefeest wordt? We moeten land-overstijgend aan de slag, alleen een internationale aanpak is zinvol. Alle landen moeten hun eigen wijn maken en daarin moeten we samen overleggen en samen investeren en vooral samen werken.”
De Pessimist zucht als hij mompelt: “Het kan gewoon niet. Te ingewikkeld, te duur en eigenlijk gewoon onmogelijk. Dat hoor je nu wel. De meeste mensen willen nu doorfeesten, en als de wijn op is dan zien we het wel. Dan gaan we naar huis, in bed liggen. Dan is het gewoon over. Klaar.”
De Optimist denkt er anders over. “In deze kamer denkt de meerderheid dat we zelf wijn kunnen maken en dat ook zouden moeten. Dan gaat het gewoon lukken!”
Dan stapt de Realist op tafel en zegt: “Het gáát ook lukken als we het niet bij alleen praten houden, maar ook gaan dóén. De bezwaren van de minderheid kunnen we wegnemen door te laten zien dat het wél kan: we gaan individueel of in groepen aan de slag. We vragen subsidie aan, gaan praten met het bedrijfsleven en investeren zelf mee, omdat we er ook zelf baat bij hebben. We denken niet langer in ‘eigendom’ “ – met een snelle blik op de Egoïst – “maar in samen delen. Ook onze kennis delen we, met de landen om ons heen. Zij kunnen profiteren van onze experimenten en innovaties. En zo werken we toe naar een wereld vol wijn en een eeuwig feest.” Zij schenkt zichzelf nog een keer in en zegt: “Nog één glaasje, en dan ga ik naar huis om een wijnrank te planten. Wie doet er mee?”
Het is even stil. Er wordt hoorbaar nagedacht. Ze lijkt wel een punt te hebben, of toch niet? Maar nu al naar huis….?
Dan komt de Humorist aangebeend. Hij stond een tijdje met iemand te praten en heeft het grootste deel van het gesprek niet meegekregen, maar toen de Realist op tafel stapte trok dat ook zijn aandacht. Hij roept: “Wat hoor ik? Zwartkijkers? Daar hou ik niet zo van. Ik zeg altijd maar: lang leve de lol, schenk nog maar eens vol!” En terwijl hij het glas heft, zegt hij met een knipoog: “Wine flies when you’re having fun…”
Voor het eerste Café spraken prof. dr. Jelle Reumer en Daan van Alkemade. Klik hier voor het verslag.
Er volgen in 2016 nog vier Duurzaamheidscafés over de volgende taboes:
- 13 maart: Duurzaamheid moet je dwingend opleggen
- 5 juni: Stop de economische groei
- 11 september: Bedrijven hebben geen ethiek van zichzelf, daarvoor is een autoriteit ethische markten nodig
- 13 november: Wij leven alleen nog maar voor de dag en hebben geen utopie meer nodig
De Cafés vinden plaats op landgoed ISVW, telkens tussen 15.00 en 17.00 uur. Zie voor meer informatie de evenementenagenda van de ISVW.
